Վարդան Սմբատյան/ Դեժավյու կամ կրկնության Աստված

Սա արդեն եղե՞լ է, թե՞ դեժավյու է: Երևի եղել է՝ չնայած, մեծ հաշվով, ոչինչ էլ չի փոխվում լինել-չլինելով (լինում էչի լինում վատ հեքիաթի պես մի բան է կյանքը), ու, համոզված եմ, չի էլ փոխվի առաջիկա հարյուրամյակում: Իրադարձությունների զարգացումները, մշտնջենական պատերազմները, տեխնոլոգիական նորարարությունները, կրոնը, արժեքները, գիտական բացահայտումները չեն փոխի երբեք մարդուն: Հավիտենական է միայն շարժման խթանիչ ուժը Քաոսը:
Եթե մի օր պաշարենք երկինքը, գուցե բացահայտենք մի պարզ իրողություն:
Ամեն բան կառուցված է շղթայական միֆի ու տեսական պատրանքի վրա:
Մենք ստեղծել ենք Աստծուն, որ մխիթարվենք, ստեղծել ենք փիլիսոփայությունը մեր գոյերը արդարացնելու համար:
Քիմիական տարրերը, Մենդելեևի աղյուսակը ձանձրալի էին, մենք քիմիայի կատարյալ ռեակցիա ստացանք կնոջ ու տղամարդու ֆիզիոլոգիական և զգայական կապից ու կոչեցինք դա Սեր:
Թարթում եմ կարմրած աչքերս, փորձում եմ գտնել իրականությունը երևակայությունից զատող աննշմարելի հանգույցը:
Հեռուստացույցը պատմում է ԱՄՆ-ում պատահած ահաբեկչության մասին: Հերթական մոլագարը զենքով մտել է բար և սպանել տասը մարդու: Ու ամեն անգամ այս կեղտոտ ճառագայթող տուփը ծանոթ տափակ դիկցիայով կրկնում է նույն բաները:
-Սպանություն Չիկագոյում,
-Ահաբեկչություն Հալեպում,
-Տեռոր Փարիզում:
Իրադարձությունների անվերջանալի կրկնություն…
-Այսօր երկրում ծնվել է 120 աղջիկ, 140 տղա:
Նախկին նախագահը օֆշորներ ունի, այդ մասին պնդում է CNN-ը։
-Բրազիլիայում երիտասարդ կինը աճուրդի է հանել իր մարմինը և վաճառել 20,000 դոլլարով:
-Եվրամիությունը կասեցնում է մի շարք երկրների ֆինանսավորումը:
-Գազը կրկին կթանկանա:
-Սևամորթ մերկապարուհու պարը համացանցում հավաքել է ռեկորդային` 10 միլիոն դիտում:
Վերջին հինգ տարում նույն նախատիպերով սպանության հազարավոր դեպքեր են եղել աշխարհում: Երևի մահը սիրում է նոստալգիան, շարունակ կրկնում է սպանդի տարաբնույթ, արյունոտ ծեսերը նույն վայրերում:
Այս պահին, երբ դու կարդում ես այս էսսեն, հաջորդաբար ծնվում ու մեռնում են հազարավոր մարդիկ, և ամեն ինչ շարունակվում է նույն անհետաքրքիր սյուժեով: Ի՞նչ է սա: Դեպոպուլյացիա, ոչինչ ավելին: Իրադարձությունների ընթացքն այնքան կռահելի է, այնքան ձանձրալի, որ գերադասում եմ քնել։
Տեսածս երազները ավելի հետաքրքիր են ու տպավորիչ, քան գարշահոտ իրականությունը:
Արթնանում, չեմ բացում պատուհանս, փակ եմ պահում տանս դուռը։
Անջատում եմ զգայական բոլոր ֆունկցիաներս, նվիրում եմ ինձ գրքերին: Նույնիսկ ֆիզիոլոգիական պահանջմունքներս եմ մոռացել. ինձ համար շատ ավելի գերադասելի է երաժշտական էքստազը:
Ինչ-որ մեկն ասել է.
-Կրկնությունը գիտության մայրն է…
Կատարյալ հիմարություն:
Չարիքն է կրկնության մայրը։
Չարիքը՝ ծպտված կեղծ արժեհամակարգերի, պարտված ճշմարտությունների, այլևայլ տեսախաբությունների տակ:
ՏԳԻՏՈՒԹՅԱՆ քաղցկեղ՝ թերևս էսպես կարելի է բնորոշել մերօրյա իրականությունը:
Հարցերի տրցակները, թեզերը, գիտական ուղեղները փտում են ժամանակ կոչվող փոշու մեջ, հավերժությունը ջնջում է ամեն ինչ։
Տիեզերական անսահմանության մեջ պահելով միայն շարժումը և կրկնության մետաստազը:
Արևը շարունակում է ռեֆլեքսորեն ջերմացնել, տիեզերական ոլորապտույտում սկսվում է շղթայական նոր շարժումը: Բնությունը անխախտելիորեն բաշխում է մուսսոններ, սպանում է ու կյանք է շնորհում: Մենք դատապարտված ենք հավիտենական կրկնության:
Մենք կրկնության հետնորդներն ենք:
Ժամանակն է հաշտվելու այս անփոփոխ իրողության հետ:
Այսուհետ գերադասում եմ չիմանալ ոչինչ ՈՉՆՉԻ մասին, ես հավատում եմ միայն ինձ և բառին, ես գրող եմ, իմ ներուժն ու զորությունը բառերի մեջ է։
Աստված բառով ստեղծեց ամեն բան, իսկ ես բառերով կխաբեմ, կսիրեմ, կկառուցեմ, կսպանեմ, չունեմ այլ արժեքներ, իմ միակ արժեքը բառն է:
Աստծո առաքելությունը ավարտվել է վաղուց, բառերն են այժմ արարիչներ, կերտում են իրականությունը, դրանց վրա է կառուցվում կենսական, զգայական ողջ պլատֆորմը:
Մարդիկ փնտրում են հավերժական ինչուների պատասխաններ, քաղաքակիրթ աշխարհը մշտապես պայքարի մեջ է:
Բոլորս պայքարում ու ոչնչացնում ենք սեփական դիմագիծըմեր կրկնության էգոն, հարազատ արատները՝ այլոց մեջ: Դավաճան կրկնությունը վերադառնում է էլի ու էլի: Հուդան կախվեց, այժմ բոլորը ձրիաբար են դավաճանում, առանց խղճմտանքի: Երկար գլուխ կոտրեցի վերջաբան գրելու համար, հազար ու մի տարբերակ անցավ մտքովս, ձեզ խաբելու ու զարմացնելու բազում տարբերակներ մեկը մեկից հետաքրքիր, բայց ազնվորեն նախընտրեցի հանձնվել բառերի ազատ ու անկաշկանդ հոսքին։
Լռեմ։ Միայն լռությունն է ազատ կրկնության գերությունից, մնացյալը վերջինիս դավաճան վարիացիաներն են` նրա ուշացած արձագանքը…
Leave a Reply