Հեռանալիս ոչ մի բառ չասացիր. երևի նրանից, որ ընդմիշտ էինք բաժանվում:
Ոչինչ չասացիր նաև քո ներկայության ողջ ընթացքում. երևի կարծում էիր` երբեք չենք բաժանվի:
Հետո էլ ոչ մի բառ չես ասի, գիտեմ… Որովհետև ու՞մ պիտի ասես, եթե ոչ ինձ… Համենայն դեպս ո՛չ նրանց, ում մոտ մեկնեցիր և ովքեր քեզ համար գումարներ կվճարեն: Անկախ չափերից այդ գումարների, նրանք միշտ դուրս կմնան քո տեսադաշտից, անթափանց հայացքից, քարացած ստվերից, նույնիսկ չեն մտնի լույսի մեջ, որ հարձակվեց վրադ, մեղմորեն փարվեց կրծքիդ, ոտքերիդ մոտ ծերացավ, ու կատվի պես շունչը փչեց` քո գրկում կծկված:
Դու սիրում էիր կատուներ: Հիշում եմ` մի անգամ գտար մեկին: Ահավոր կապված էր քեզ: Տաք, խոնավ օդի պես հպվում էր մաշկիդ, մազեր չէր թողնում… Եթե շապիկիդ ու շրջազգեստիդ մինչև հիմա մնացել են մազեր, ապա կատվի չեն, այլ խոզի: Հըն, ամբողջ կյանքումդ խոզերից էիր փախչում` չխնայելով մերկ ոտնաթաթերդ, ծովահենական դրոշի պես ալիքվող մազերով, մեկ ժպտալով, մեկ տխրելով, այստեղ-այնտեղ կատուներ սիրելով` զինված` անփոխարինելի ու անփոփոխ քո լռությամբ, որի մոտ երբեմն ինձ էլ խոզ եմ զգացել (խոստովանում եմ` ոչ առանց հաճույքի), բայց ով կմտածեր, որ փախուստդ կվերջանա` դուրս ցցված զսպանակներով իմ կիսաջարդված բազմոցին, քո վերցրած վերջին գիրքը կեսից կիմաստազրկվի, օգտագործածդ վերջին առարկան կդառնա դանակը, զգացած վերջին համը` ինչ-որ կասկածելի ֆիրմայի սև սուրճ, ու սուրճից սև, երկարավուն, ցածրիկ սեղանը կփոխարինի դագաղիդ (ասում եմ` վերջին, որովհետև գլխի աննկատ շարժումով կարողացար կանգնեցնել ժամանակը` անհայտ ժամանակով): Եթե մարդիկ շրջում են սուրճի բաժակները, որ պատերին մնացած գորշ հետքերով գուշակեն ապագան, դու շրջեցիր, որովհետև քեզ սկզբից էլ ամեն ինչ հայտնի էր. գրեթե ամեն ինչ: Բաժակի եզրերը թաղվեցին մրուրի թանձր շերտի մեջ… Եթե արյունը կարող է լինել սև, ապա արյուն ես խմել. եթե սուրճը կարող է արյուն լինել, դու խմել ես սուրճ:
Դու պառկեցիր, պառկեցիր ընդմիշտ, ու կողքիդ պառկած սեղանի սփռոցին պառկեց կշտացած դանակը` կոթով դեպի քեզ, բերանով դեպի ափսեն: Հավասար կիսած խնձորի մասերից մեկը երևի դու էիր, մյուսը` անծանոթ մեկը. կամ նորից դու: Հետաքրքիր է` ձեզնից ով էր կիսողը: Ինչպե՞ս ստացվեց, որ խնձորի կիսվելուց հետո դանակի վրա արյան հետքեր չմնացին: Սպիտակ պլաստմասսե կոթին մատնահետքերը բացակայում են, սպիտակ պլաստմասսե կոթի մատնահետքերը գոլորշացել են, իսկ առանց երևակայության հնարավոր չէ բաժակով գուշակություններ անել` գտնել ո՛չ սպանվածին, ո՛չ սպանողին: Մենք երբևէ չենք կիսվել, բայց դու գիտես, որ ես դեմ եմ եղել փաստերի տեղը երևակայելուն, հատկապես, երբ դրանք քեզ էին վերաբերվում: Անհնար է, որ գոնե որոշ չափով չճանաչեիր ինձ` նրանից հետո, ինչ միասին վերապրեցինք:
Դու ծանոթ էիր ինձ քո սաղմնային վիճակից, երբ սիրտդ ու ուղեղդ դեռ չէին ձևավորվել: Ես տեսել եմ քեզ կարմրաթուշ ժամանակ, երբ ախորժակով ուտում էիր հյութեղ մրգերը` սմքած դիակների պես ափսեներում շարելու փոխարեն: Ե՛ս եմ քեզ խնամել, մեծացրել, ինքնուրույն քայլել, կարդալ սովորեցրել: Ես պատմեցի քեզ ամենը, ինչ հասցրել էի իմանալ ծնվածս օրից, բայց դու անկանխատեսելի խելոք գտնվեցիր և պատմածներիցս ավելին հասկացար, քան` ես էի հասկացել… քան կցանկանայի, որ հասկանայիր: Միևնույն է, ինչպես սկզբում, այնպես էլ հիմա և հետո, դու երեխա կմնաս իմ մեջ` ծառից ընկած խնձորի պես հասուն մարմնովդ, կմնաս պառկած, կարևոր չի` սպանած, թե սպանված, կմնաս հետաքրքրությունդ կորցրած` հանդեպ ողջ մնացածների, մարմնիդ կատարելությամբ կենդանական մղումներ արթնացնելով այն խոզերի մոտ, ովքեր` քո սրբած-սրբացրած դանակի շեղբին երբեք չեն տեսնի քո Ներումը, լավագույն դեպքում` իրենց արտացոլքը կտեսնեն:
Դու պառկած ծնվեցիր, ապրեցիր պառկած` այստեղ, իմ կողքին ու պառկած էլ հեռացար ինձնից, մեկնեցիր Թուրքիա, որտեղ մի հայ մեծահարուստ, պատահմամբ տեսնելով լուսանկարդ, ցանկացել էր տեսնել իրականում, մոտիկից, հենց քեԲզ տեսնել, ոչ թե` ուրիշին: Դու նրան դուր էիր եկել` քո ինքնատիպ արտաքինը, իշխող լռությունը, հպարտ կեցվածքը… Հարուստ տղամարդիկ սիրում են այդպիսներին… բոլոր տղամարդիկ են սիրում… ես էլ: Եթե նախկինում իմանայի, որ բաժանվելու ենք, հավանաբար կսպանեի քեզ, որ ուրիշի ձեռքը չընկնես, միշտ մնաս ինձ հետ: Բայց երեք օր առաջ ես քեզ վաճառեցի. բնակարանի վարձերը պիտի մուծեի, չունեի ամառային կոշիկներ, նույնիսկ սիգարետի փող… Վստահ եմ` քո մասին հոգ կտանեն Ստամբուլում, քեզ ավելի լավ կպահեն, քան ես էի պահում իմ` ճաքճքած առաստաղի, անիմաստ գրքերի ու հարյուր տարվա փոշու տակ կորած ննջարանում, որտեղ նույնիսկ մեռյալին հարմար պայմաններ չկային:
…Դու մեկնեցիր: Մենք այլևս չենք հանդիպի: Գիտեմ` այստեղ էլ կդիմավորեմ իմ վերջին ժամերը` ամառային կոշիկները հագիս, սիգարետի տուփը գրպանումս: Այնպես ստացվեց, որ մեր ապրած տարիներից մի քանիսը համընկան. որոշ ժամանակ միասին եղանք: Հիմա ուզում եմ ասել, որ երջանիկ եմ դրա համար, անչափ լցված ու շնորհակալ, և չեմ մեղադրում քեզ, որ այդքան հեշտ, առանց հիստերիաների թույլ տվեցիր ինձ հանձել քեզ ուրիշներին, նույնիսկ չեմ խանդում, չէ, ու գիտեմ` դու էլ ինձ չես կշտամբում, չես դատապարտում և չես դավաճանի. ուր էլ գնաս, ում մոտ էլ լինես, ինչ շքեղության մեջ էլ որ ապրես, դու հավատարիմ կմնաս ինձ, կմնաս միշտ մաքուր ու անաղարտ. քո հետագա կյանքում չի լինի մեկը, ով կգրավի քո հոգին, կմերկացնի մարմինդ, կհամբուրի քո ոտքերը, ձեռքերը, մազերը, շուրթերը… դու երբևէ ուրիշին մոտ չես թողնի քեզ, դու ուրիշով չես հրապուրվի, գրկի ու փաղաքշի, դու երբևէ ուրիշին չես սիրի ու չես տրվի, դու երբե՛ք ուրիշինը չես լինի, երբե՛ք. որովհետև նկար ես` նկարված` խոզի մազերից պատրաստված վրձիններով, անորակ յուղաներկերով, էժանագին ստվարաթղթին, քո հեղինակն է` անհայտ մի նկարիչ, և քո անունն է` «Պառկած աղջիկը»։