…և դու չես կարող հասկանալ,
թե ես ինչու եմ վայրի,
և ինչու եմ ես լալիս այսպիսի խոշոր արցունքով,
ինչո՞ւ մեջքիս մեջ հաճույքն է ապրում
և օրենքն ապրում կողոսկրներիս անխախտ կարգի մեջ…
Ա. Կիրակոսյան
***
դու՝ իմ տարբերվող.
ես կարող եմ խոսել իմ բոլոր սերերից
ընկերներիս մոտ,
պատահական անցորդների մոտ,
ավտոբուսում կողքիս նստած
անծանոթի հետ քննարկել,
պատմել ՄՈՐՍ,
իսկ դու՝ տարբերվողս,
անունդ շուրթերիս տվեցիր միայն
գնալուցդ հետո,
անունդ լեզվիս փաթաթան դարձավ
յոթ ու կես տարի մեռելային
լռությունից փախնելու պես.
ես սկսեցի խոսել քեզնից
միայն քեզնից հետո.
երբ չկայիր տեսադաշտում
ու որ ավելի ծանր էր` կյանքումս։
***
Լույսը բացվելու հետ հիշում եմ
տուն գնալու մասին,
էն տուն, որը իմը չի,
որը տեր չունի,
ու որի համար ամեն ամիս
ինչ-որ իքս հաշվի
անիմաստ փոխանցում ենք անում.
լույսի հետ մտնում եմ տուն,
տեսնում դռան դիմաց ինձ միակ սպասողին,
մի քիչ հետը մռռում,
ունեցած-չունեցած մի թիքյա սերս
մի կերպ խոստովանում
ու առանց դեմքս լվանալու պառկում քնելու
(դեմքիս հնությունը լվացվելով է՛լ չի մաքրվում):
Արթնանում եմ նույն օրվա արդեն
քնելու ժամին, դեմքս լվանում՝
նորից շպարվելու միակ նպատակով,
ու գնում, որ էլի լույսի հետ գամ։
***
իմ սեր
իմ իսկական
իմ մանկական
իմ տաք
ու իմ մաքուր
ես էլի հետ եմ գալիս դեպի քեզ
հետ եմ գալիս, որ չեղած գիրկդ առնես,
մաքրես արցունքներս
ու որ բոլոր անունները ջնջես հիշողությունիցս.
իմ սեր
իմ կարոտ
իմ 10-2 տարվա տառապանք
ես ուզում եմ մոտդ գալ իմ 4-րդ հարկի պատշգամբից դեպի ներքև
որտեղ հիշողությանս մեջ մինչև հիմա
տանեցիներից թաքուն վառվում է ծխախոտդ.
իմ սեր
իմ փոշոտ երազանք
իմ անհասություն
մի օր ես կգամ քեզ մոտ
կգրկեմ
պինդ, ոնց երբեք
ես մի օր կգամ
որ մաքրես բոլոր անուններն իմ
անտեղի դավաճանությունների
***
Գետնից կտրվել բազեի պես
Ու միանգամից կոտրվել ինչպես հախճապակի։
Փոխել բառերիդ կառուցվածքն ու
տառերդ անվանակոչել։
Քեզ հնացած շորերի հետ խցկել
դարակի անկյունում,
Չհագնել, բայց և երբեք ձեռք չտալ ու
չնվիրել բարեկամներին։
Տողանին դարձնել վանդակավոր
ու երկար պատմություն հորինել։
Կարել եզրերդ ու ասեղը չթելել։
***
Տիկին, այդ ես չեմ, հասկանո՞ւմ եք։
Հասարակությունն է խոսում իմ շուրթերով։
Տեսնո՞ւմ եք։ Այո՛, հենց Ձեր կոշիկները, որոնք փայլում են, և որոնց վրա հավանաբար անխնա ծախսել եք Ձեր հաստ դրամապանակից։ Իսկ մտածե՞լ եք երբևէ, թե քանի ընտանիք կկարողանար կուշտ ստամոքսով քնել այս երեկո, եթե այդ գարշահոտ գումարները չծախսեիք կոշիկների վրա, որոնց գույնը վաղը չեք էլ հիշելու։
Դե հա, գիտեմ, որ չեք կարող, և որ վերջին հաշվով պարտավոր էլ չեք կերակրել բոլոր սոված ընտանիքներին։ Ուզում եմ, որ իմանաք Ձեր՝ գուցե չեղած սրտի տեղը, Տիկին։ Իսկ ե՞րբ կցավի այն։ Երբ կոտրվի Ձեր նոր կոշիկի կրո՞ւնկը, թե՞ երբ սոված մնաք։ Սա բնավ այն սովը չէ, որը զգում եք ամեն անգամ կապրիզ անելուց ու մերժվելուց հետո։
Գիտե՞ք՝ Ձեր սիրտը քարացել է, և ես շատ եմ ցավում, որովհետև քարը չունի սրտանալու հատկություն… Տիկին։
Իսկ Ձեր կոշիկները… գեղեցիկ են:
***
Ես կվերադառնամ պատերազմից
խաղաղություն տանող ճանապարհով,
կգոյատևեմ հետս կռիվ տալով,
ու հակառակ քեզ՝ դուրս կգամ ցույցի իմ դեմ։
Ես կվերադառնամ անցած դարից
էս դար ընկած տարբերություններով,
ու կգամ՝ գոնե էս դարում քեզ հանդիպելու։
Կգամ որպես մահապարտ,
ու վերջին շանսի արանքում կծնվեմ ոնց վախը։
Սիրո ու հոգու արանքում որպես կիրք կգամ.
Ես կվերադառնամ, երբ մայթերը
դադարեն ոտնատակ ընկնել,
կգամ պատերազմից խաղաղություն
տանող ճանապարհով։
***
Իմ սենյակի պատը ճեղքվել է
մենակությունից է
ինքն իրեն կիսել է,
որ մենակ չմնա
ինքն իր մեջ կիսվել է,
որ կորցնի վախը երկրաշարժերի
ու ինձ ստիպել է հարմարվել հետը։
***
Կներես ինձ, Երևան,
բայց ես պիտի փախնեմ քեզնից
հեռու,
հեռու,
հեռու.
պիտի փախնեմ,
որ ինձնից հետք չմնա,
որ իմ կարոտի համար հեռու քաղաքներից
մոտդ գան՝
փնտրեն.
թող փնտրեն ինձ,
ու իմ փոխարեն փողոցները գտնեն,
իրարով քայլած փողոցները,
իրարով ապրած փողոցները
ու իրար վրա պառկած փողոցները։
Կներես ինձ, Երևան,
բայց ես պիտի փախնեմ քեզնից