Հոգումս տաք բարուրել եմ մանկանս լացը ու տանում, բերում, օրորում եմ:
Իմ մռայլ աշխարհի դարպասներն այսօր էլ մի անցորդ թակեց, մոլորյալ է: Անձուկս լցնելու համար ներս թողեցի, նրա հոգու անձուկն էր ստիպել մոտենալ սև դարպասներին:
— Եկել ես, գոնե մի հեքիաթ պատմիր ինձ համար, մանկանս համար, սսսսսսսսսսս, նրա լացը քնած է:
Սիրտը դղդդալով զարկեց, ցնցեց նրան մազերի ողջ երկայնքով, նետեց արյունատար անոթների ոլորանները, մանկանս չգտավ: Դուռը բացեցի, քանդեցի հյուսքերս, աղերսեցի` դու մեղք չունես, գնա:
Տատս խոհանոցի դուռը բացեց, ներս ընկավ, ժամացույցը զարկեց մեկ անգամ, տատս ժամացույցի զարկն է, ասես քառորդ ժամը մեկ անգամ զարկող դին-դոները տատս ու պապս են: Խոհանոցից ննջասենյակ սահող լռությունը սողոսկում է մանկանս ճերմակ ամպե օրորոցը, պատուհանից ներս թափվող լուսառատ լույսի ծառե ստվերները տարուբերվում են կիսարթուն երազներիս: Մետաքսե բարձիս ներսում լոտոս կարապներ են սահում ետ ու առաջ` նավակների պես: Սիքստինյան Մադոնննան հիմա-հիմա կճախրի դեպի խոհանոցին նայող պապիս տնկած խնձորի այգին: Մշտավառ լապտերիկի նարնջագույն լույսը վերծանում է հրեշտակների գաղտնիքները, մանրիկ քրքիջները, որ վազվզում են թույլ լուսավորված խոհանոցի չթե սփրոցին: Տատիս կանաչ գոգնոցը հանգստանում է: Տատս ու պապս քառորդ ժամը մեկ զարկող դին-դոներն են: Միտքս արթուն է: Երազում էի:
Հետո ցերեկ եկավ: Ժամացույցի զարկերը կարծրացան: Հիմա քառորդ ժամը մեկ ամուր լռում են: Ամայի լճափի լքված կարուսելի ժանգոտած ծխնիները խուլ ճռնչացին, անուժ պտտվեցին, անսեր գրկեցին մանկան փափլիկ, տաքություն բուրող մարմինը: Լճից փչող քամին տեղում ամայացրեց անափ աչուկներից իջնող անթև արցունքները: Աղի շիթը այրեց մանկան անխորշոմ մանկությունը: Հետքը ինձ հետ հասակ առավ:
Հետո գիշեր եկավ, այդպես էլ չհիշեցի` այդ երբ էր, ինչու, կարուսելի գրկում ինչու արտասվեցի, հիմա, երբ փորձում եմ մոտենալ հիշողության ափին, շիթը անսիրտ մտրակում է:
Խտացրած կաթի շիթ էր հոսում հորս` հոգիս բարուրող մատներից, չէի հասցնում… Մի փաթեթ արևոտ չամիչ ձեռքիս փոքրիկ ափում ինձ հետ ճամփորդելուց հետո` խոցեց: Հայրս փորձեց պարզել չամիչի առասպելը, վիրավորանքից կարկամեցի: Մայրս կարապներով քնքուշ զգեստը հագին քնքուշ ժպիտով հորս նայելով` կարապներ է թխում, նա խոհանոցում էլ է կանացի:
Վատմանով հոսող շագանակագույն գուաշը իմ առաջին գայթակղությունն էր: Կին էի դառնում: Բույր ուներ շիթը, շոկոլադի տաք հոսքի բույր, որ ինձ ափերից հանում էր: Ցանկությունից քունքերս տրոփում են, ներսում հրաբուխ է խլրտում, ուզում եմ կռանալ ու վատմանից լեզվով հավաքել հոսող շիթը` ներքևից վերև: Մեկել կուրծքս ուռչում է, հասնում է: Հայելին փշրում եմ, տենդագին ծամում ուսուցչիս թողաց մի պատառ ցամաք հացը: Գուաշներս մտովի հատիկ հատիկ շուռ եմ տալիս շրջազգեստիս, այն չէ: Դանդաղորեն ողորկ ներկը կոճակների տակից տարածում եմ պարանոցից ազդրեր եղած բոլոր աջ ու ձախ գաղտնարաններում: Շոկոլադին ձեռք չեմ տվել… Կայրի: Մի օր այս գաղտնիքը պեղելու ես, շոկոլադի շիթեր դարձած ժայթքելու է քո թևերին, լեզվով հավաքելու եմ: Մի օր վրձնիս սուր ծայրը դանակի շեղբի պես նրբին սահելու է փքուն երակներիդ ձգվող լաբիրինթով` իր հետևից անցավ բացելով երակներիդ հոգիները ու այնտեղից կարմիր ներկի փոխարեն շագանակագույնն է ցայտելու: Փորձանոթում խառնելու եմ օճառի պղպջակներին` մահվան անմահության հրաշահեղուկն եմ ստանալու:
Դանդաղ կպառկեմ հատակին ու հստակ կորոշեմ մեռնել: Վշտակորույս կանայք կշրջապատեն մարմինս ու կփորձեն որսալ անհետացած շնչառությանս վերջին շշունջը: Ապարդյուն: Իսկ ես կենդանի եմ: Պարզապես կանգնեցրել եմ զարկերակս ու իբր` մեռել, որ նրանք հուսալքված գնան ու դու գաս: Ու քեզ կպատմեմ, որ ես մեռնելով փորձում էի աներևույթ դառնալ, իբր չկայի, հասկացա՞ր ինչպես, իբր`պահմտոցի:
Դեռ 81-ի գարնանն էր մայրս սովորեցրել ինձ էդ ձեռնածությունը, նա ինձ թաքցրել էր իր որովայնում, իբր` կամ: Ես չէի շնչում, որ ոչ ոք չնկատի, ես այնտեղ հաճույքով էի մեռնում: Հետո մայրս որոշեց ինձ ցույց տալ աշխարհին, ես տագնապեցի, բայց` լավ, եկա:
Հետո եկար դու, ասացիր, որ դա այնքան էլ սարսափելի չէ, լինել կամ չլինել` ոչ մի խնդիր չկա: Ասացիր ու մեկել` հոպ` չկաս: Հետո ես վախեցած հետ վազեցի դեպի հին թաքստոցս, ճանապարհ չկար, մոլորվեցի, մորս չգտա: Գտա Աստծուն:
81-ի գարանանը անդառնալի իրադարձություններ տեղի ունեցան որոնք չեմ հիշում: Բակում հայտարարությամբ պաստառ փակցրի. «Ի՞նչ եղավ 81-ին, աղաչում եմ պատմեք…. վարձատրվում է………»:
Նամակներ տեղացին, պարզվեց, որ մեկը 81-ին 13 տարեկան է դարձել:
— Ես դարձա նա, ով եմ այսօր,- գրել էր մի պոետ… հաստատ…
— Պոլիտեխնիկականը ավարտեցի ու ընդունվեցի… դե էլ չեմ հիշում: Հա հիշում եմ, խմում էինք, երևի էդ առիթով էր` մի լավ հարբել էինք….
— Շրջադարձային տարի էր…ինչու՞ է ինձ այդպես թվում, բայց վստահ եմ:
«Իսկ իմ մայրը պահմտոցի էր խաղում այդ տարի ինձ հետ»` ավելացրի ես:
Իսկ այն օրը մայրս ու հայրս իրար թև ընկած սիրով ճեմում էին փոքրիկ քաղաքիս խաղաղ փողոցներով, այնինչ վերևում անցուդարձ էր` որոշվում էր, որ աստղն է ինձ իր հովանու ներքո առնելու: Թեև ես հաստատ որոշել էի լուռ մեռնել, որ մայրս էլ գլխի չընկնի, սակայն մորս անհոգության ու հորս կարճատեսության պատճառով, բոլորովին անզգուշաբար, չկանխատեսված` այդ օրվա բոլոր իրողությունների կնքամայրը դարձա:
Մի նամակ ուղարկեցի ինձ` 81-ին մի վարձու մարդասպան ծնվեց, որ շատ է տառապելու իր արհեստից, բայց ոչինչ չի կարողանալու անել իր ներքին խելակորույս բնազդի դեմ:
— Եկե՞լ ես, ներս անցիր, հեքիաթ գիտե՞ս: Դուռը ներսից ծածկիր: Ես մեղք չունեմ: Դու` ելք…
Հոգումս տաք բարուրել եմ մանկանս լացը, քնած է: Նրա փոքրիկ շապիկների թևքերը եթե իրար կապենք, կստացվի մանուկների շուրջպար: Ու եթե դու այն երկուսի թևքից բռնվես, ես դիմացի երկուսի, կպտտվենք… Արդեն, ստացվում է, ամուր բռնվիր, մենք թռչում ենք, մենք ճախրում ենք, դեպի գարնանային այն կեսօրը, դեպի…