(Ամենուր ոչինչն է, բան չկա, թեկուզ ձևի համար: Մարին շարունակ խոսում է, խոսում, բառերն իրար լղճելով՝ խմբվում-վերանում, իսկ հաջորդ օրը նա այլևս չկար իմ կյանքում: Փոխարենը ցավս է հարատևում, որից չկա հրաժարում: Սկզբում եղել է ցավը՝ ցավը աղիքի, որի շուրջ էլ պեղվել է մնացածը՝ ես, կարծես: Ցավո՞ւմ է, մնա՛ տանը, թե դուրսն ես, գնա՛ տուն, թե տանն ես, հայհոյի՛ր, հայհոյե՞լ ես, նորը մտածիր, վերցրու բառեր՝ պիղծ ու սուրբ, խառնիր իրար ու ծնեցրու, թող մեծանա ու շունչը փչի, ածիլի ու անիծվի, թող ծիլը ծաղկի, ու թող այն թաղվի մի հորում, որը եղել է ամենի սկզբում, շուրջը որի մնացյալն է խմբվում: Սկզբում ես էի, հետո՝ ցավը, որի շուրջը ջուր դարձա, կղզիացած իմ ցավով՝ նախկին եսս խեղդեցի: Ցավո՞ւմ է, մի՛ ժպտա, կամ գոնե չարախնդա, ժպիտները անիծիր, ահա քեզ պտտվելու ծիր. ցա՜վ թե անցավ ցավը, սաղ անցավ բայց ոչ ցավը: Բա որ ցավում է, ի՞նչ անեմ, բա որձը կլացի՞, ինչքան էլ ուզում է ցավի, թող մի քիչ էլ ցավի, բայց դու դիմացի՛, ինչքա՜ն տխմար կա դիմացի, որ էս ամենը ինձ կասի. հարևան դիմացի, դասարանցի դիմացի, կուրսեցի դիմացի, գործընկեր դիմացի, թաղված դիմացի… դիմացի՛: Ինչքան ուզում է ցավի, բա որձը կհանձնվի՞, թող մի քիչ էլ ցավի, թեկուզ մի քիչը մի քիչ ավելին է, քան միշտը… ու եթե հավիտյան լինի վիշտը, միևնույն է՝ մեկն է ճիշտը: Վա՜յ ես ձեր ճիշտը: Դե, ընտրիր պատասխաններից ճիշտը, քանի լրանում է ժամանակը, այլ ոչ՝ անցնում։ Սլաքը շրջում է պատի երեսին, իսկ թանաքը պատկերը չի թրջում։ Անպատրաստ ես ժամանակի ազատ անկմանը, անհնար են ճիգերի հախուռն սփռումը։ Բոլորը կարում են, իսկ գլխավորը կաղում է, ձախողում՝ հասնել շողքին սլաքի։ Թուղթը մրած չէ, տարբերակներն՝ անտեր, բառերն էլ լռում են անհետ. սենյակում քննություն է, հսկիչն ուշիմ է, արտագրելու անկարողությունն՝ անտանելի… մեկը հեռու է, մյուսը՝ ոչ ակնառու, էն նրա գրածն էլ՝ մռու, որից վառվում է լեզու՝ կույր ու անբան: Չի տեսնում քիմքը, որ հպվի ու սահի, արդյունքում՝ ուղարկի կանչը շատ ուղղակի: Այնպես կփրկվեի հուշումներով մասնակի և հուզումներով ակնարկի… գոնե նայվածքը հսկիչի տարեք, թող անհույս կորչի, որ գրածս մի քիչ լավարկվի: Լինելով կենտրոնի շուրջը՝ վիժեցնում է անուրջը: Կոպիտ թարթիչս՝ սերող կոպիս խորքից տնկվել է մավի պատի թևատակին: Կարծես ամենից հիմայում եմ, չկա առավել ներկա, քան այս պահն առկա: Աչքերս գալիս են գլխիս միջից, ես էլ՝ կախված մարմնիս էջքից: Նայում եմ առաստաղին կամ կապույտին, գուցե երկուսին միասին: Հա՛մ էն է, հա՛մ էն, ինչպես քաղցրն է դառը, ինչպես մեղմահունչ աղմուկը կամ գունեղ քննությունը, որից փախա ակամա: Ոչ միայն չէի հասցնում, այլև զիջում էի բոլորին, ուրեմն զո՞ւր են հույսերը՝ վրաս կապկպած ու վաղվա շնչով կարկտած: Ի՜նչ ահավոր է միջակ եղած՝ չլինել եղածը պատմած՝ լինելով իրականությունից փախած: Ոչի՜նչ, կարևորը մասնակցությունն է, թեկուզև ձախողած քննությանը… շուտ պիտի վերադառնամ, ջհանդամ թե չեմ ծծի դառնահամ՝ քիմքով հա՛մ բերնի համ լսարանի, որի կենտրոնում գտնվողը կերել է բերնին ու անհամբեր մռթին, որով սպասում է անխնա վերջին: Մի երկու բան հանձնիր թղթին, գոնե մի քիչ կապտով մրիր՝ խելքիդ ջրերին հարիր: Քեզ ոչ ոք չի հուշում ու օգնում, լսել դու չես կարում, քանզի կողպեք է քո ականջում, իսկ բանանին ձեռքդ չի հասնում, որտև այն չի հասունանում… Հա՛, ուշունցը քեզ է ուղղվում, իսկ հսկիչը՝ դեպի կենտրոն, դեպի դեպքի էպիկենտրոն: Գալիս է, որ վերցնի թուղթը թերի, որ հետո թերթի ու գտնի պատասխաններ թերի: Մատներն արդեն վրան է, ուր որ է՝ կքաղի, ու սլաքի հարվածը կենտրոնը կշրջանցի: Նա գնաց, էլի գնաց… պարտվեցի, երևի թե էլի: Լավ էր՝ վերջակետ չդրեցի, ուրեմն՝ այսքանով չավարտվեցի, օրը կգա, կգտնվեն խոսքեր, օրը կգա, Մարին էլ հետը: Խտացված զանգեր են լսվում, որոնք երկար են ու շատ, իսկ մեջը՝ չձայնված բառեր, որ կպնելով իրար՝ բերում են լարում… գալիս է «ո՞ւր է»-ն, հետո՝ նմանը, իսկ վերջում «ո՞ւմ հետ է նա»-ն դուրս է գալիս դեմ հանդիման: Հաստատ մեկի հետ է, հաճույք է կիսում, իսկ ականջում քնածը ունքերն է կիտում: Ի՜նչ հոյակապ կլինի անծանոթի գոյությունը, ներկայությունը, պատժի ընտրությունը, որոշման տարակույսը. վառվող առնե՞տ, թե՞ ամեհի մի նետ ու մի բոլ աղետ: Սրանց ձաղկելը թաղմանդ ծաղկով լացողին տեսնելու չափ հեշտալի է, բայց թե այսպես շարունակվի, աղետալի է: Նա չկա ու չի գալիս, իսկ ես կամ ու չեմ կարում գնալ, քանզի գամված եմ կոնքի վրան… դե՛, ասա թե՝ ո՞ր կոնքի, մի ամաչի՛ր: Հըն, ո՞նց ես, դե քաջաբար տար, թե որձ ես: Ի՞նչ է եղել, որ շունչդ ես պահում, ձգվում ու սպասում… դա քաջաբար չե՞ն անում: Ուրեմն՝ այդ է քո խաչը… հիմա՛ր: Կոնք, թուղթ, սալիկ, ծորակ, ձող, ցավ, աղիք, քաջություն, սպասում, խաչ: Սա է իմ խաչը. նստել ու սպասել, տանջվելով՝ ջլատվել, սպասել մտածել, թե ուր է նա, ում հետ է նա, այդ մեկն ով է, իրոք, որ խանդի սով է: Դե խնայողաբար պոկի՛ր ու ծալիր, հերոսաբար մեկնիր ու գործիր և քաջաբար վեր կաց ու քայլիր… չէ, չի լինի, ցավդ գամած կպահի, մտքերդ էլ ուր ասես կհասնեն: Դե գոնե զանգի՛, տես, թե ինչ կասի կամ գոնե կխոսի՞: Զանգերդ չեն դադարի, նա այդպես էլ չի վերցնի, բայց երբ քեզ տեսնի, կասի, որ պառկած էր վրան մահճակալի, երբ հայրը որոշեց քնից արթնացնի, երբ նյարդերը տրվեցին տեղի, երբ քսաներորդ զանգը ունեցավ տեղի: Ծնողն արժան էր թթու խոսքերի, խանդս վերածվում էր քաղցր խոսքի: «Տուր հեռախոսդ, որ անցկացնեմ աչքի»,- բայց նա զանգերը ջնջած կլինի, ամեն դեպքում դու փորփրի՛ր, մարդ ես, մի բան կպարզվի… ու երբ հեռախոսը հետ տվեցիր, սուտն իսկույն վեր հանեցիր, երբ հիշողությունդ հետ տվեցիր ու գիտցար, որ բաց թողածների մեջ հորից էլ զանգ կար: Եթե տանն է նա, տեղն էլ գիտի մյուս նա-ն, էլ ինչո՞ւ է զանգել նրան, ա՜յ քեզ բան: Բայց ես շնորհակալ էի նրան ցասմանս համար, ես ուրախ էի, որ նա կար, սիրում էի նրան: Էլ հարցեր չկան, կարող եմ տուն ճամփել հրաշք այս աղջկան, որին զգում էի պարտական: «Հոգնած կլինես, Մարի, մաղթում եմ քեզ գիշեր բարի»,- ասացի ու գնացի՝ հայացքով վերծանման ծարավի: Իմն էր աղջիկը չծամված նովելի, որից ժողովում էի խայթոցը մեղվի՝ ներարկելով մեռնող խանդիս՝ բույրով շեկ մեղրի: Գնում եմ՝ պատրանքիս համընթաց ու իրենով մի լավ խրտնած, որի համար և որից միտքս մասնատվեց) նորից: Գնում եմ տեղեր միաժամանակ՝ հետագծով անբնական, գնում եմ կիսատ՝ ընդհանուրս կիսած. փողոցում եմ, այգում ու տանը, ցնցվում եմ, փքվում ամռանը: Քայլում եմ, նստում ու խոսում, լսում եմ, հանգստանում, ու քունս է տանում: Աբովյան փողոցի նմանակում երաժիշտը Կոմիտաս է կրկնօրինակում, այգու հեռավոր կածանում ինչ-որ բան ինձ է մոտենում, բազմոցին պառկած փորձում եմ չլինել քնեած: Հնչյունները դուդուկից իջնում-փախնում են մարդկանց հետ, բայց ես քայլում եմ դեպի նա, ու տեսնում ինձ, որը գնում է դեպքի վայր: Մեջքս, նստարանին քնած, երազում է մասին անձրևի կրկնակի, որը կանաչը կանջատի կանչվածներից: Փափուկ կտորն ինձ շալակած՝ ուտում է ձայները հեռուստացույցից հնչած: Նոտաները վազում են Կոմիտասի նոտար, ինչ-որ բանը մոտենում է ինչ-որ վայրի, «Ի՞նչ, որտե՞ղ, ե՞րբ»-ն է լսվում ինչ-որ կերպ: Գազազած են ու վայրի, ինչ-որ է: Երաժշտի դիմաց պետք է, որ արկղ լինի, որտեղ պետք է որ մանրադրամ լինի, քանզի լսածի համար պետք է լինեն վճարած: Մեկը անցնում-գնում է, մյուսը գնում-մնում, էն մյուսն էլ գնում ու վերանում է: Ես առաջանում եմ, իրեն շրջանցում և փոշմանելով՝ նորից սկսում եմ: Առաջանում եմ, կոպեկը տալիս ու անցնում գնում եմ, բայց տեսնում եմ, որ նա վաղուց չի նվագում՝ մտածելով, որ վարձը չի վաստակում: Մտածկոտ դեմքով կնճիռներն է տեղաշարժում, գնում-գալիս են, բայց պատասխանը չեն գտնում: «Կանչե՞մ, կոպեկը հետ տամ, թե՞ բան էլ չանեմ, համակերպվեմ»: Երաժիշտ մուրացի՞կ է, թե՞ ամեն ինչ անցողիկ է: Գնացողին տեսնում եմ մեջքանց, մտածողին խորաթափանց, տեսարանն էլ՝ այդ ամենին համակերպված: Այս ամենն Աստծո կարկինով է գծված, որը փակ շրջան է՝ կավիճով կլորված, ինչն էլ կլինի (ԿՐԿԻՆ արարված: Գոյության ամփոփումը նստարանին թողած, պահի անշարժությամբ հիացած՝ հանկարծ զգաց, որ իրենից էլ է բան կախված: Մեկը նրան է մոտենում սևով բեռնված: Թեև երկուսին էլ տեսնում եմ ամբողջությամբ էացած, զգացվում է, որ նրանից մեկն եմ ես, միայն մեկն եմ ես… մյուսն ինձ հասնելով՝ սիգարետ խնդրեց, ու լսվեց, որ չունեմ: Շատ էր ուզում՝ մի գլանակ մեկնեմ, բայց ես այն մեկն եմ, որ առողջ եմ՝ ծխախոտ չունեմ… դե ակամա մտածում եմ՝ փոխանակ սրիկան ուրախանա՝ իմանալով, որ չի ծխում նա, դեռ մի բան էլ տխրում է անխնա, որ մուխ փչել չի կարենա… հո քեզ լավը չի կամենա: Իսկ որ մի տուփ ստանա, իսկույն հոգին կանհետանա: Իսկույն դառնացավ, մաքրվեց անհետացավ՝ ներսումս թողնելով անհետ մի ցավ, որն այդպես էլ չփոշիացավ, այլ արթմնիում մեծացավ, ճակատագրումդ ամրացավ: Կտեսնես մեկին՝ նման Մարիին ու կտխրես մեկեն, որ այդ մեկին չես փռի մահճակալին, քանզի նա կինն է մեկի՝ կրքիցդ սիրված շեշտակի շատ: Բայց դու անունը կտաս հրեշտակի, միայն թե ուզածիդ պես նա պառկի: Հերիք է մոլուցքդ քեզ համակի, ու դու կուրանաս հանուն քամակի, իսկ թե տրվեն քեզ բազմակի, կհանձնվեն քեզ մտքերը վերջին ստահակի՝ կարոտ տեղումներին ուժգին մահակի, ու թե արդար լինի թեթևակի, կվերածվես դու նահատակի: Նա հայում է հատակին՝ հասկանալով որ նայողն ինքն է: Աչքերը վեր բարձելով՝ ենթադրում է, թե լուսատուն է, ու հիշում, որ արդեն ուշ է, դրսում մութ է, իսկ ներսում բիբերով պատերն է մերսում, արևի տեղն էլ արկղ է գտնում: Սև քառակուսում վեցնյակը «Ի՞նչ, որտե՞ղ, ե՞րբ» է խաղում, որոնց ուշադիր մերոնք են հետևում: Ասում, մտածում, լռում են, պատասխանները շատ են, մի կերպ քամում, մեկն ընտրում են, որից հետո նշում տոնում ու ի վերջո հաղթում են: Մերոնցից մեկը խոհանոցում գործ է անում, ծորացող ջուրն է ինձ դա ասում: Հոսքը չի դադարում, ու ես ձայն եմ լսում հեռվից եկող՝ ջրի վիժմանը միահյուսվող. «Ի՞նչ նվիրեցին հաղթողին»: Վեցից մեկին լավագույնը ընտրեցին ու որպես ընծա՝ գիրք նվիրեցին, որից առաջ մակագրեցին, որից հետո ես գոչեցի. «Գիրք նվիրեցին»,- բայց ձայները խանգարեցին խոսքիս հաջող սփռումին,- «Ի՞նչ տվեցին հաղթողին»: Նրան գիրք հանձնեցին, ուրեմն,- «առանձապես, ոչ մի բան»,- ինչպե՞ս թե ոչ մի բան, հաջորդեց զարմանքը բնական, որից հետո՝ խոսքս վերջնական,- «հա դե, գիրք, էլի»: Լա՜վ է, էլի: Ստացվում է՝ կեղծիք է անհերքելի, որ աջուձախ սրտնեղում էիր էլի ու էլի: Երբ օրը շատ էր հիանալի, կարիք կար սարքելու այն անալի, որ չստացվի, թե չկա մի բան տաղտկալի: Կա մի ձև շատ հիանալի. գիրքը թողնելով վրան սեղանի՝ բացում ես դուռը լվացարանի ու մտածում մասին հետևյալի՝ «կգողանա՞ն, թե՞ չէ», եթե այո, լավ է, ուրեմն՝ ցասումդ ճամփին է, իսկ թե չէ, հոգ չէ, մաղձոտելու հույսը կորած չէ: Քսակ թե լիներ, հստակ է՝ կտարվեր, ու միտքս նորից հաճելիով կտարվեր՝ գիրքն է, որ բոլորին թողնում է անտարբեր, իսկ դու բոլորովին իրենցից չես, ու կարդալը քեզ համար բան է պատվաբեր… բայց դե ինչ ուզում ես, գրի բեր, միևնույն է նույն այդ մարդիկ են անտարբեր: Գրողի գլխին կուտակվել են ծանր ու մեծ ամպեր ու ինչ անձրևանոց էլ պահեր, բառերը թրջվելով՝ կմնային անտեր: Բա, նման բաներ, բահը բեր, չկա ընթացք անմահաբեր, խմել է պետք ապրելու հաբեր, կամ խմել է պետք, ապրել ու հարբել, չափսոսալ է պետք կռիվը գոյության համար: Ապրել է պետք առանց բայց, ու չասել՝ ափսոս է բայց, ափսոս է ժամանակը վատնված: Այլ բան, թե լինեի հարբած, կանգնած եմ՝ խելքս գլխիս կարգած ու սպասում եմ էությամբս համակերպված: Հերթն առաջ չի գնում, այլ սողում է շարքով անհատնում: Ձեռքիս գարեջրի շշերն եմ պահում, որից վատանում էի, բայց չէի իմանում: Աղիքներս հետո, իսկ ձեռքերս հիմա են ցավում, ի վերջո, հոգնում են հերթում անհուն: Գնում եմ, գնում, դրամարկղին չեմ հասնում, կաթիլները ծորում են, թափվում, ու հանկարծ կողքի բաժնում տեղ է բացվում, աշխատողը մեզ իր կողմն է կանչում: Դե, իհարկե, չեմ գնում, մսխած ժամանակս եմ ափսոսում ու հետևյալն եմ ինձ ասում՝ ոչի՜նչ, մի քիչ էլ եմ կանգնած մնում, ու հերթս ինձ է հասնում, դիմացիս զամբյուղները նոր են դատարկվում, բայց դա որոշումս չի փոխում: Կանգնած ենք մնո՛ւմ, մեկ է՝ վերջում բոլորս ենք պառկում… բայց չէ՞ որ հիմա ապրում եմ, ապրում, ժամանակս ինչո՞ւ եմ վատնում, ինչո՞ւ չեմ թողնում ու գնում, ինչո՞ւ նրան չեմ թողնում ու գնում… որտև ափսոսում եմ հավետ: Ափսոս են գրկվող ձեռափերը մեր՝ սպասող մերկ փարվելուն անհամբեր: Ափսոս է Մարիի անունը, որը համարում եմ շատ սիրուն, սիրուն էր մեր ծանոթանալը, ինչպես նաև այն… բա դռան բանալը, որից հետո ներս մտանք, որից հետո ներս մտա, որից հետո որից հետո որից մտա, որից հետո զանգը տեսա հորից մտավորական, որը որքան էլ տքներ, ռ-ին ր կասեր, ու չէիր հասկանա՝ որ որին որ կասեր: Ասում եմ, չէ՞, ահավոր է, բա ի՜նչ է, եթե ափսոս չէ: Մնում ենք կանգնած, որտև ափսոս է, մնում ենք կանգնած, որտև ասել եմ, մնում է կանգնած, որտև ուզել եմ, հավանել ու սիրել եմ, ափսոսել եմ մեզ, ինձ ու ժամանակը, բայց եկել էր այն պահը, երբ ինձ լքել էր ահը՝ ափսոսանքի ահը, հաճելի էր շփման մեր մահը: Ահա, քայլում ենք հիշողություններով մեր ագահ, ու ես մտքերով ընկա ակամա. Մարին այսօր կա, վաղը չկա, իսկ ձեռափ բռնելու եմ անխնա… միայն թե տարբերակ չկա ու չկա: Մարին խոսում էր անդադար, իսկ հաջորդ օրը նա այլևս չկար: Նա դեռ խոսում էր, չէր լսվում, զգացվում ձեռքիս սառնափին, ու երևում միայն տեսարանիս պռնկին): Ընկալմանս օվալի զույգ ու կլոր կողմերում մե՛կ անճշտապահի բերանն է բաց, մե՛կ էլ գանձապահի բաժինը նորաբաց: Բայց չեմ հետևում սխալին հայր ու որդու՝ չգնալով աղջկա մոտ երեսով տանձանման, այլ սպասում եմ իմ բաժնին, մնում նույն բաժնում, մնացյալ կողմում բաժանումը թողնում: Ժամասլաքի մեկ պտույտը, շրջելով անիվն ընթացքի, իր հետ պոկում տանում է կլորավուն սիլուետը, օվալը կլորվում, օդապարիկ է դառնում, ինձ հողից բաժանում: Վերջ, գծված են սահմանները, գործի է դրվել կարմիր շրթներկը, ամենն այս կողմից անդին է թողնվել… տրվել: Տեղս անհետ է կորել, մարմինս վախով է գերվել, միտքս վաղուց է փտել, դերս տանուլ եմ տվել, իսկ ան դերը… իսկ այն դերը այն նեռին է տրվել, ում բեղերը հասցրել են խրվել, բնադրել ու դրդել, որ ահս թռչի ու հոպ չասի, ամպ ու առաստաղ ծակելով՝ վերից նայի վարի ստորին: Ինչքան սուտ կար այն օրերին, դուրս եկավ հողից ստորին՝ հօգուտ այն ստորի, հոգուս հետ խաղալով ստոր մի օյին… օ՜յ, օ՜յ, օ՜յ… վա՜յս օ՜յ է դարձել, վա՜յ այն օրվան, որ… կլոր օ, կլոր որ, սպիտակ ազդրեր՝ սև և այլ աչքերին անտես, սրունքներ՝ չտեսնված հարթ, քաղցրությամբ չափվող մարմնի ծանրություն, ձայնարկումներ՝ անհամարժեք շոշափումիս ու գայթիս: Կլոր ու սպիտակ ազդրեր, որ պառկելով՝ օվալ են դառնում, սրածայր եզրերով մարմնովդ անցնում, որից հետո մտքիդ ծայրով մոռացում չի անցնում, չի լինի դա անցնցում, անողին չկա արդարացում, բայց արդար էլ չեն մտքերս անկողին քեզ տանող՝ ավելացնելով ինձ կողքիդ, տրվելով անսպառ տռփանքին, անսալով պահանջին իմ (մեղքի, սուզվելով սկզբում ամենի, սո՛ւս ու լսիր հնչյունները սկզբի, քանի ալեբախը այն չի ընդմիջի, լուռ հետևիր թովչանքին ծովի մինչ կծլի մարդը միջից: Մաշկն ու կողը դող են զգում, երգը սաղմին ձագ է կոչում, երգը հնչում, չի հեռանում, այլ՝ շարունակ ներում խնդրում: Հավանում եմ այլերից շատ, շուրջը ճաշակ կառուցում, իսկ այն, ինչ ոգուն չի սազում, մեջս դող չի շարժում: «Ներիր ինձ, սեր իմ» — հնչում է ավազը ճոճանակի վրայից, «ներիր ինձ, սեր իմ» — սերերից քաղցրը մեղքի կորիզովն է, «ներիր ինձ, սեր իմ» — կիրքս պահում եմ մտքում, «ներիր ինձ, սեր իմ» — մեր կապը հրաշք է, արի բաժանվենք, թող այն մնա իր բարձունքում, հառելու տեղ մենք ունենանք, եղածն էլ անունով կոչենք, երկրային չհամարենք, թե չէ կհարամենք… դատապարտված ենք մենք, ներիր ինձ, սեր իմ: Ներիր ինձ, լսելիք իմ, որ ավելի լավը էլ չես տեսնի, աչք իմ՝ նույնպես, որ կատարյալը ձեզնով չկերա, ընտրություն իմ՝ դու էլ, որ կաղապարելով՝ անկյունաքարը տվեցի, ներիր ինձ, էություն իմ, որ յուր ձևդ դյուր կանխատեսելի դարձրի. տարածություններս սահմանված են, տեղն է եռաչափ, ես՝ կենտրոնում, պատեր չկան, միայն պատկերներ շրջանակված. ծովում անրջողն է, դանակը՝ ձեռքին, մեղք կիսող, կեսը հեռվում՝ անկորիզ, անպտուղ, հույսը՝ հորում՝ մոր կարոտից անդին թոշնում է դին իր անմարմին, որ մեղքն անհոգի ծիլ տա անհոգ՝ դառնալով նախահիմքերից իր տեսակի: Շարքում նկարների բազմակի հայելիներ են անթիվ անհարկի, որոնցում կրկնություններն են ճակատագրի՝ վաղուց արված անգիր, բոլորի համար՝ անարժեք, անգին: Պատկերներում նույն ձայնն է դրել իր ծանր բույնը: Անտես ձվից սերող ձագը միշտ մի բան է շշնջում: Տե՛ս, օձի լեզուն է կարմիր թելով անցնում ամեն տեղով… ուր էլ փախնես տնով-տեղով, ճամփան գնում է գեհենով, որտեղ շրշյունն իր դյութանքով բնադրում է խոռոչում քո: Ծնունդ տեսած լսելիքում մի հորդոր է հավետ նվում՝ մուսա՛յի, ոչ թե բնորդի կողքին ես հայտնվո՛ւմ, սիրեք իրար, իրար թույնով սերվեք, ատեք իրար ու անիծեք, խփեք ու խաբեք, ձեր մեջ սատանա ծնեք, ատելությունը բարձրակետին հասցրեք և նույն փոխարժեքով երջանկություն կստանաք, չքնաղ վայրկյան դուք կստանաք ու աշխարհի համը կզգաք, որը քիմքին հասնելով՝ կբնադրի, կհասնի ու կանգ կառնի: Կանգ կառնի, հիմա կբացվի, ասում եմ՝ հիմա կբացվի, էլի մարդ չկա, բախտներս բերեց, նորից եմ սեղմում, բարձրանանք վերև, դու էլ բարձրացիր, հերիք է, հեսա մեկը դեմներս դուրս կգա: Բա որ երեխա լիներ, պատկերացնո՞ւմ ես: Անասո՜ւն, անասուննե՜ր… եթե դժվար է մարդ լինելը, գոնե անասուն մի եղեք, գոնե ամբողջ ուժով այդ մի եղեք: Հետո ինչ, որ մարդ չտեսավ, ամեն ինչ սահուն գնաց, ուրեմն պիտի չմտածե՞ս մասին դրա՝ խուսափելով ինքդ քեզնից զզվելուց… ձեզ ինչ լինում է, թող լինի փակ դռների ետևում կամ միջնամասում, մեքենայի կենտրոնում, արագության ընթացքում, վերմակված աչքերի համաձույլում: Ինչ ուզում է, թող լինի, վերջին կոճակը սեղմի՛ր, մի՛ մտածիր, ներքև կիջնենք, մենք ներքև կիջնենք, արդեն այդտեղ ենք: Ներիր ինձ, Տեր իմ, ներքևն է տեղն իմ: Գիտեմ՝ հանցանքներից անտեսվածը մեծն է ամենից: Ներիր ինձ, Տեր իմ, մեծ է բարեմտությունդ հանդեպ իմ, հանդեպ չանտեսվածներից ամենափոքրի: Դու շարունակ ինձ ներիր, իսկ ես տրվեմ իմ մուսային, կեղտովս հյուսվեմ քաղցրաջրին մեղքի՝ անելով դա կրկին ու կրկին: Սխալվեմ անդուլ, սովորեմ ոչինչ, պղծվեմ անդուր՝ չզղջալով ոչինչ, թակեմ այն դուռն ու տանջվեմ, ոչի՜նչ: Բան չմնաց: Հիմա կբացվի, ու լավ գիտես, թե ով կդիմավորի… ինչ ուզում է, թող լինի, ով ուզում է, թող լինի, միայն թե ոչ անմեղ հոգի: Աստված ոչ անի՝ մի էրեխա սա տեսնի, չտեսնի ու չտեսնի, իսկ ես անեմ ու անեմ կրկին ու կրկին: Անողը կրկին կանի, սխալվողը հավետ կայրվի, ճիշտ էր եղբայրն իմ՝ դժոխքն էր տեղն իմ: Մի մեղքից հետո կգան մյուսները, կգան էլի ու էլի, սա ճշմարտություն է անբեկելի, եթե մեղքերից մեծագույնը չգործվի, ու մեղք էլ երբեք չգործվի: Գնա ու մեղքը ճանաչի՛ր, գնա ու մեղքը ճաշակի՛ր: Բառը հոգնակիով է ընկալվում, ինչպես և ընկածը հոգով է վառվում, իսկ իմ քածը հոգով է անում: Բան չմնաց, հիմա կ… հիմա կբացվի, թեկուզ սատանան թող դիմավորի, ով ուզում է, թող լինի: Հիմա բացվում է երկփեղկ դուռը, ու ոչինչն է մյուս կողմում: Կրկին ոչինչն է դիմավորում, կրկին կրկինն է) ] ինձ պատահում: Համտեսում է մութն ինձ հում-հում, մարսում լուռ, որոշումն էլ՝ կուռ: Մութը մեծ է՝ անպարագիծ, վրան չունի գեթ մի բիծ, տեսնում է մեջդ ամեն կողմից ու հոտոտում ներսից-դրսից՝ տալով հարցեր դեսից-դենից: Զգում ես խոսքը քեզ հասնող, որին նայվածքն է լինում տանող, այլ ոչ՝ բառերը չհնչող: Բերվում է ներս գոյը հարցի, որ բնադրի ու հոգնակվի՝ բառերով անստեղծ, տգեղ ու զորեղ: Բառաթաթախ աղեղը նետվում, տնկվում է նիրհում անհատնում, խոսքերն էլ, ծորալով, հարցեր են մաղում: «Ո՞ւմ մասին ես մտածում»:

Կիսվել նյութով

Թողնել մեկնաբանություն