Նա մեքենան կայանում է Մայր Հայաստանի արձանի ետևում, ֆոտոապարատը վերցնում մեքենայից, գցում վիզը, աչքը մոտեցնում ապարատին, ֆիքսում Սատանի անիվն իր ամբողջությամբ, չխկացնում, փակում, քայլում: Վճարում է 400 դրամ, մատների ծայրերի սառնությունը գրպանները լցնում, բարձրանում Սատանի անիվը, նստում դեղին մետաղյա անձրևանոցի տակ, ոտքերը բարձրացնում նստարանին, հենվում, մազերը հետ տանում, թափում օդի մեջ, ապարատը միացնում, լուսանկարները նայում, պատրաստվում: Որոշում է հեռանալ: Հոգնած է նույնությունից: Նույն իրականությունից, նույն քարերից, մարդկանցից: Վերջին հայացքներն է հավաքել քաղաքի վրայի փետրավոր ամպերից, որ գնա: Իր վերջին հայացքները լցրել է ապարատի մեջ: Որոշել է: Գնալու է: Որոշել էր, գնալու է, եկել էր հրաժեշտի: Երևանը տարածքն է, որ տարածություն տվեց իր մտքերի ու մարմնի համար: Շատ է իրենից խլել, ավելին տվել է: Փլուզման կանխազգացում ունի:
Վերջին կադրը պետք է վերևից աներ, կարուսելի ամենաբարձրից, վերջնական կադրն էր, որ պիտի ամփոփեր քաղաքի տվածն ու տարածը: Մետաղյա կարուսելը ճռռալով շարժվում է: Նոյեմբերի վերջն է, զբոսայգում՝ հատուկենտ իրար ձեռք բռնած, մրսող զույգեր: Սատանի անիվի վրա մենակ է: Ֆոտոխցիկի կլորիկ անիվը պտտելով լուսանկարներն է թերթում, մինչև Սատանի անիվի վերևում հայտնվի:
Առաջին կադրերից էր Ազատության պողոտայի Ռայկոմի կանգառը: Դատարկ կանգառ էր: Մի քանի կադր էր, համարյա բոլոր կադրերում մարդ չկար: Հիշեց: Տոն-այցելությունների ժամանակ ընտանիքով եկել էին Երևան: Կանգառում սպասում էին: Ոտքերը սառել էին, մրսում էր ու միզելու ցանկություն ուներ: Կանգառում ոտքերը ութ արած, իրար պինդ սեղմած կանգնել էր: Միզելու ցանկությունն ուժեղանում էր: Նստեց: Հայրն ու մայրը ճանապարհին վիճել էին ու իր չիշիկ ուզելու մասին ասելը հեչ տեղին չէր: Համ էլ ինչ կարող էին անել: Բայց մեզը փորը սեղմում էր, իջել՝ կոնքերում ծակում էր: Նստեց կանգառի սառը մետաղե նստարանին, ուզելն ավելի սաստկացավ: Չդիմացավ: Տակը չիշիկ արեց: Հեղուկն ինչպես առու ոտքերի արանքով հոսեց: Մուգ ջինսե շալվարը սևացավ: Հանկարծ հայրը շրջվեց, տեսավ: Խիստ ու զարմացած նայեց: Մոր թևը քաշեց, աղջկանից մի քայլ առաջ կանգնեցին: Իբր ինքը հետները չէր: Տակը թաց երեխան իրենցը չէր: Իբր:
Անիվը պտտվում է: Անիվը բարձրանում է: Ցուրտն եկել մտել է ոտքերի տակ, սառը մետաղը ինչպես թաց խոտ կամաց-կամաց սառնությունը բարձրացնում է: Մետաղները ճռռալով բարձրացնում են վերև:
Կադրերը հերթով պտտում է: Քանաքեռի իր առաջին վարձով տունն է: Դիմացի փողոցից նկարել է խանութը, որտեղ թվում է հավերժ պետք է նստած լիներ իր տանտիրուհին, բայց մեռել է: Զարմանալի է:
Հետո Զեյթունի Սրտաբանականի փողոցն է: Էդ ճամփին կանգնել, չէր կողմնորոշվել երկուսից ո՛ր տղամարդուն սիրի, մտածել էր պատժի իրեն, ու ցանկացած մեքենա նստի՝ որպես մարմնավաճառ: Չստացվեց: Ավտո չկանգնեց:
Հետո Շինարարներն էր: Իր վարձով ապրած տան դիմացի շենքն էր: Էդտեղ մի կին էր ապրում, երեք տարի ամեն առավոտ հետևել էր կնոջը: Հիմա մեռել է: Զարմանալի է:
Հաջորդը Բաղրամյանն էր: Տասը տարի էդ փողոցով գնացել-եկել է: Երբեմն տխուր, երբեմն էլ սիրտ տրաքող երջանկությամբ, երբեմն՝ ականջակալներն ականջներին՝ պարելով: ՀԳՄ-ի մոտ մի բոբիկ պառավիկ է տեսել, կրունկները ճաքճքած՝ աղբամանին հենված: Ասֆալտը տաք էր, կինը մի ոտքը բարձրացնում էր, հովացնում, հետո մյուսի վրա էր կանգնում:
Հետո Աբովյան փողոցը: Շենքը, բակը, հետո պատուհանը՝ մանրամասն ամեն դետալը լուսանկարել է, որովհետև առաջին անգամ այդ սենյակում է բացել իր մարմինը ու առաջին անգամ տղամարդը սիրեց իրեն, սիրե՜ց… Կուզեր երաժշտությունն էլ լուսանկարել, որ ուղեկցում էր տաք մարմինների գոլորշուն: Գոլորշին ու երաժշտությունն իր ներսում է:
Հաջորդ կադրը Աջափնյակում էր, իր շենքը, ուր արդեն տուն ուներ, բակում՝ իր մեքենան: Նկարում մեքենան էլ կա, նույնիսկ մանկական աթոռն է երևում ետևի նստարանին:
Իր տունն էր մյուսը: Հայելին դիմացը: Ինքն իրեն է նկարել: Նկարին երկար նայելով է որոշել գնա: Իրեն շատ հոգնած մեկն էր նայում: Էն հոգնածություններից, որ էլ ապրելու չի. թևերը թույլ են, ոտքերը՝ երերուն:
Վերևից փռված, լայնացած քաղաքը գորգի նմանեցրեց, նախշերով քարե գորգի, քաղաքը իր տակ փռված գորգն է, որ ճմրթվում էր իր ամեն հևոցի հետ, փաթաթվում կծկվում էր ծնկի հետևի փոսիկի մեջ, հատակի չորության վրա բարակ քաղաքն էր իր գորգը, քաղաքն եկել ու տեղավորվել էր իր տակ՝ իր կարմիր գույներով, իր ծակծկող մազիկներով: Նայեց Կուկուռուզնիկի դատարկ տարածքին, կար և չկա: Կուկուռուզնիկի տակի հողը դատարկ որովայն էր: Ինքն էլ է էդպես լինելու, մի օր կար, մի օր չկա:
Կարուսելը իջնում է, չհասցրեց նկարել, երևակայում էր քաղաք գորգն ու իր գալարվող մարմինը: Մի պտույտ էլ պիտի անի: Նորից է բարձրանում, ուզում է մի անգամ էլ մտածի: Վերևում բեմն էր, իր բեմը, ֆոտոխցիկը աչքին, նկարում է: Վերևից քաղաքը անկյանք պատ է:
Ներքևում մարդիկ են հավաքված, կամաց-կամաց շատանում են: Սկզբում դեմքերը չի երևում: Հետո տեսնում է հարազատ, տաք դեմքերը: Դեմքերը ժպտում են: Պտույտի ընթացքում նստում են: Հերթով նստում են Սատանի անիվը: Գունավոր մետաղյա անձրևանոցները ճռռալով բարձրանում են: Տեսնում է՝ կարմիրի մեջ իր սիրած տղամարդն է դստրիկի հետ, իրար պինդ գրկած են, դստրիկը վախենում է, հայրը մարմինը վահան է սարքել դստրիկի վախի դեմ, ժպտում են, իրեն ձեռքով անում, հետո կանաչն է՝ քույրերը, բոլորով հավաքվել են, եկել նստել, Արևիկը պարում է մեջտեղում, հա՛, էդպես մի անգամ եղել է, իրենք եկել էին մանկական զբոսայգի, ինքն ու Արևը գժական պարում էին, ռիթմով ճոճվում էին, երազկոտ պարում էին, մի տասը տարի առաջ էր: Կանաչում ընկերներն են, գրքերից են խոսում հաստատ, իրեն երբեմն ձեռքով անում: Մինչև գոտկատեղը կախվել է իր մետաղյա անձրևանոցից: Ներքևում դեռ էլի մարդիկ կան՝ իրեն ծանոթ, նստում են: Հետո սկսվեց մարդկային ձայնի բզզոց: Խոսում էին, բարձր ծիծաղում, իրեն լավ չէր երևում, բայց ներքևի անձրևանոցներից մեկում երգում էին: Փորձեց տեսնի: Սիրտը սկսեց արագ աշխատել: Անհանգստություն զգաց: Կարոտեց մարդկանց: Իր սիրելի մարդկանց, էս քաղաքի սիրելի մարդիկ: Աաաա՜, գոռում է: Էստեղ եմ, վերևում: Ֆոտոխցիկին է մոտեցնում աչքը, նկարում է: Մինչև գոտկատեղը կախված իր անձրևանոց-կարուսելից չխկացնում էր աջ, ձախ, վերև, ներքև, երկինք, քաղաք, շենքեր, լիճ: Ուզում էր չդադարի Սատանի անիվի պտույտը:
Սատանի անիվ քաղաքը պտտվում էր:
